معرفی کارگروه

مقدمه:

چشم‌انداز بیست ساله، جمهوری اسلامی ایران را در افق سال 1404، کشوری توسعه یافته توصیف کرده است که در جایگاه اول اقتصادی، علمی و فناوری منطقه قرار دارد. همچنین براساس برنامه پنجم توسعه کشور، دولت مکلف است به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی نماید که در افق برنامه، ضمن افزایش اعتبارات پژوهشی، جایگاه دومی کشور در منطقه از لحاظ شاخص‌های علمی و فناورانه تثبیت شود. مرور گزاره‌های فوق بیانگر این واقعیت است که رشد و توسعه علم و فناوری و به دنبال آن به‌کارگیری نتایج فعالیت‌های محققان و پژوهشگران در جامعه به یکی از دغدغه‌های عمده مسئولان عالی رتبه کشور تبدیل شده است. این امر وظیفه و مسئولیت فعالان و متولیان سیاستگذاری علم و فناوری را بیش از پیش سنگین‌تر می‌کند.

طی یک دهه گذشته، مسئولان و برنامه‌ریزان علم و فناوری کشور با اتخاذ سیاست‌های تشویقی و حمایتی توانستند جایگاه کشور را از لحاظ شاخص‌های تولید علم در سطح جهان و منطقه تا حد قابل توجهی ارتقاء دهند. به ‌طوری‌که ایران از لحاظ تولید علم در سال 2012، جزء بیست کشور اول جهان قرار گرفت و با توجه به نرخ رشد تولیدات علمی ایران، پایگاه علمی سایماگو، رتبه چهارم جهان برای ایران در سال 2018، را پیش‌بینی کرده است.

مرور سیاست‌ها و برنامه‌های این دهه بیانگر این واقعیت است که توسعه فناوری کمتر مورد توجه قرار گرفته است به‌ طوری‌که در بیشتر حوزه‌ها و صنایع، کشور نیازمند واردات فناوری از خارج است. بنابراین لازم است با در نظر گرفتن ملاحظه‌های ملی و دید آینده‌نگرانه، سیاست‌های مناسب و منسجمی برای توسعه علم و فناوری کشور تدوین و پیاده‌سازی شوند. از این‌رو و به‌منظور انسجام بخشیدن و یکپارچه‌سازی سیاستگذاری علم و فناوری، در سال 1383، هم‌زمان با تشکیل وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، شورای عالی عتف نیز به‌عنوان نهاد فرابخشی و سیاستگذار در بالاترین سطح برای انجام وظایف زیر تشکیل شد:

1- اولویت‌بندی و انتخاب طرح‌های اجرایی بلند‌مدت سرمایه‌گذاری کلان در بخش‌های آموزش، پژوهش و فناوری؛

2- بررسی و پیشنهاد منابع مالی موردنیاز در حوزه‌های علوم، تحقیقات و فناوری.

 

ستاد طرح‌های کلان ملی

یکی از ستادهای دبیرخانه شورای عالی عتف، ستاد طرح­های کلان است که از سال 89 آغاز به کار نموده است. فعالیت­های این ستاد همزمان با تعریف و تصویب شاخص­های طرح­های کلان ملی، تدوین اولویت­ها و تصویب طرح­های کلان هر کمیسیون شروع شده و هم اکنون نیز در بخش مدیریت و راهبری طرح­های کلان ملی مصوب و دریافت و بررسی پیشنهاده­های جدید از سوی مراکز آموزشی، پژوهشی و فناوری ادامه دارد.

در حال حاضر ساختار ستاد به گونه‌­ای است که دارای دو دفتر مدیریت امور اجرایی و دفتر اتاق فکر (کمیته راهبری) بوده و ستاد، فعالیت­های خود را در بخش­های کنترل بودجه، نظارت و ارزیابی، مدیریت و کنترل پروژه، پژوهش و تحقیقات و اطلاع ­رسانی  برای هر یک از طرح­های کلان ملی به انجام می­رساند.

وظایف ستاد

o       پیگیری، انجام هماهنگی­های فرابخشی و نظارت بر اجرای مصوبات شورای عالی مرتبط با طرح­های کلان ملی؛

o       ارایه خدمات اداری، مالی و حقوقی به کمیته­‌های راهبری و کمیته‌­های نظارت؛

o       تهیه گزارشهای نظارت و ارزیابی به منظور ارائه به دبیرکل شورای عالی؛

o       طبقه‌بندی، مستندسازی، و حفظ و نگهداری اسناد مربوط به طرح­های کلان ملی مصوب شورای عالی؛

o       اطلاع رسانی عمومی در حوزه مرتبط؛

o       انجام سایر اموری که از طرف دبیرخانه و شورای عالی محول می­شود؛